ایجاد، توسعه و حفظ تیم‌هایی با عملکرد مناسب از اولویت شرکت‌هایی است که خواهان محیط کاری پربازده‌تری هستند. صرف نظر از صنعتی که هر شرکت در آن فعالیت می‌کند، توسعه تیم شامل حمایت و آموزش اعضای آن برای رسیدن به یک هدف مشترک است. مراحل کلی تیم‌سازی و هدایت اعضا شامل تیم‌سازی در محل کار، آموزش کار تیمی و چگونگی افزایش بهره‌وری است.
در این مطلب، پنج مرحله ضروری در تیم سازی در محل کار را تعریف می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چرا مهم هستند. همچنین در مورد نکات هر مرحله بحث می‌کنیم و به سؤالات مربوطه پاسخ می‌دهیم.
قبل از اینکه مراحل اصلی تیم سازی در محل کار را توضیح دهیم، لازم است ابتدا تعریف آن را بدانیم و سپس مزایا و کاربردهایش را بشناسیم. همکاری، ایجاد ارتباط و افزایش اعتماد بین کارکنان، پایه و اساس هر کسب و کار موفقی است. از نظر فنی، تیم‌سازی به عنوان فرآیند استفاده از تعاملات روزانه، فعالیت‌ها، تمرین‌ها و سایر استراتژی‌های مشخص برای سازماندهی گروهی از کارکنان در یک گروه مشارکتی و منسجم تعریف می‌شود. با پرورش حس اعتماد متقابل، اجتماع و همکاری، تیم‌سازی با هدف متحد کردن کارکنان تحت اهداف مشترک انجام می‌شود.
برای اینکه کار تیم سازی در محل کار به خوبی پیش رود، لازم است مهارت‌های زیر میان اعضاء تقویت شود:
بد نیست بدانید ساخت تیم به ما این امکان را می دهد که محیط کاری ایجاد کنیم که رضایت و بهره‌وری کارکنان را ارتقا دهد و منجر به 21% سودآوری بیشتر شود. عدد 21% سودآوری بیشتر از یافته‌های موسسه گالوپ است. این یافته‌ی گالوپ بر این واقعیت تأکید می‌کند که تعهد کارکنان در کار تیمی شامل رفتاری ملموس و قابل اندازه‌گیری است، نه صرفا یک احساس انتزاعی. این گزارش نشان می‌دهد که موفق‌ترین سازمان‌ها، تعهد کارکنان به کار تیمی را در مرکز استراتژی کسب‌وکار خود قرار می‌دهند.
تحقیقات گالوپ همچنین نشان می‌دهد تیم‌هایی که در محیط کار از نظر تعهد به کار تیمی جزو 20% برتر قرار می‌گیرند، با چیزی حدود 41% کاهش غیبت و 59% کاهش انصراف از کار روبرو می‌شوند که نتایجی بسیار امیدبخش است. این نتایج نشان می‌دهد تیم سازی در محل کار به روش اصولی باعث می‌شود کارمندان هر روز با اشتیاق، انرژی و هدف مشخص، در محل کار حاضر شوند.
در ادامه به مزایای تیم سازی در محل کار و برای کسب و کار اشاره می‌کنیم:
1- بهبود عملکرد
تیم‌ها اغلب وقتی برای رسیدن به یک هدف مشترک تلاش می‌کنند، انگیزه بیشتری برای بهتر کردن عملکرد خود دارند. نتیجه بهتر عمل کردن افراد نیز افزایش بهره‌وری و تجربه مشتری مناسب‌تر است.
2- افزایش رضایت کارکنان
به طور کلی یک تیم منسجم، باعث ایجاد محیطی مثبت‌تر می‌شود که البته می‌تواند منجر به افزایش رضایت خود کارکنان شود.
3- افزایش نوآوری و خلاقیت
روابط مثبت تیمی، خلاقیت و نوآوری هر کدام از اعضای تیم را افزایش می‌دهد. به طور کلی نتیجه افزایش خلاقیت نیز بهبود محصولات، خدمات و استراتژی‌های شرکت است.
4- تعامل حرفه‌ای
وقتی اعضای یک تیم به خوبی با هم کار می‌کنند، هر کدام از افراد می‌توانند استعدادهای خود را کشف یا آشکار کنند. این کشف یا بروز استعدادها می‌تواند در بلند مدت باعث فراهم شدن فرصت‌هایی ناب برای پیشرفت تیم و کل شرکت شود.
حال که تیم سازی در محل کار را تعریف کردیم و مزایای آن را برشمردیم، وقت آن رسیده که 5 مرحله اساسی آن را هم توضیح دهیم. به طور کلی در هر صنعتی که فعالیت می‌کنید، باید 5 مرحله اصلی یعنی تشکیل (forming)، طوفان (storming)، هنجارسازی (norming)، اجرا (performing) و خاتمه (adjourning) را پشت سر بگذارید تا کار تیم سازی انجام شود.
در ادامه هر مرحله را به طور جدا توضیح خواهیم داد.
مرحله اول: تشکیل تیم
تشکیل تیم، اولین قدم در تیم سازی است. در این مرحله، اعضای گروه دور هم جمع می‌شوند و درباره یکدیگر بیشتر یاد می‌گیرند. جالب است بدانید برخی افراد از مرحله تشکیل به عنوان «مرحله ماه عسل» تیم‌سازی یاد کنند، چرا که هنوز چالش‌ها شروع نشده و همه چیز خوب به نظر می‌رسد. با این حال یادتان باشد این مرحله بیشتر شبیه اولین قرار ملاقات است.
اعضای تیم با هم ملاقات می‌کنند، نقاط قوت و ضعف اعضای گروه را کشف می‌کنند، اصول اولیه پروژه را بررسی می‌کنند و اهداف گروه را شکل می‌دهند. اعضای گروه با کمک رهبران تیم، نقش‌ها را تعیین و مسئولیت‌ها را واگذار می‌کنند. در این مرحله شخصیت‌ها به تدریج ظاهر شده و روابط شکل می‌گیرند.
مرحله دوم: طوفان
مرحله دوم تیم سازی به عنوان مرحله طوفان شناخته می‌شود. مرحله‌ای که اعضای تیم خوش و بش را کنار گذاشته و شروع به عملی کردن برنامه‌ها می‌کنند. در این مرحله، اعضای تیم به اندازه کافی به یکدیگر اعتماد کرده‌اند تا بتوانند نظرات صادقانه خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. در نتیجه، ممکن است بعضی تنش‌ها میان افراد ایجاد شود. این مرحله بیشتر شبیه اولین دعوای یک زن و شوهر است. ماه عسل تمام شده و ممکن است بر سر چیزی احمقانه مانند اظهار نظر در مورد یک فیلم اختلاف نظر و درگیری پیش آید.
یادتان باشد توانایی حل تعارض گامی اساسی در پیشبرد این مرحله از تیم سازی است. چگونگی مدیریت تعارضات در اوایل کار، یک تیم را تقویت می‌کند و اعضای تیم را برای غلبه بر چالش‌های پیچیده‌تر آماده می‌کند. خوب عمل نکردن در این مرحله از تیم سازی می‌تواند رشد تیم را متوقف کند و همکاری واقعی میان آنها را به تاخیر بیندازد.
مرحله سوم: هنجارسازی
مرحله هنجارسازی در تیم سازی زمانی آغاز می‌شود که چند ماه از شروع همکاری میان افراد گذشته و هر کدام عیوب و ویژگی‌های عجیب و غریب یکدیگر را شناخته و پذیرفته‌اند. در این مرحله، سازش و همکاری میان افراد براساس شناختی کلی که از یکدیگر به دست آورده‌اند، شکل می‌گیرد. اعضای تیم سعی می‌کنند خودشان را با رفتارهای هم‌تیمی خود وفق داده و استراتژی‌هایی را برای غلبه بر تفاوت‌ها به کار گیرند. هم‌تیمی‌ها با عبور از موانع اولیه، هدف مشترک را شناخته و بر پیشرفت کار تیمی تمرکز می‌کنند.
مرحله چهارم: اجرا
مرحله اجرا، جایی است که اعضای گروه واقعاً شروع به پیشرفت می‌کنند. در این زمان هم‌تیمی‌ها واقعاً نسبت به اهداف و دیگر اعضا متعهد می‌شوند. افراد در تصمیم‌گیری و پیگیری اقدامات مهارت کسب کرده‌اند و برای همین وارد مرحله اجرای ایده‌ها می‌شوند. در این مرحله، گروه به حداقل نظارت و حمایت از سوی مدیریت نیاز دارد. هم‌تیمی‌ها از طریق همکاری می‌توانند پیشرفت قابل توجهی داشته باشند و به نتایج عالی دست یابند.
مرحله پنجم: خاتمه
مرحله‌ی جدایی یا خاتمه زمانی است که تیم کار خود را به خوبی انجام داده و از هم جدا می‌شود. در این مرحله پروژه به پایان طبیعی خود رسیده است و اعضای گروه اذعان می‌کنند که اگرچه گروه به موفقیت دست یافته است، اما زمان آن رسیده است که تیم از هم جدا شود و به سمت چالش‌های جدید حرکت کند. مرحله‌ی خاتمه راه را برای رشد و یادگیری بیشتر و فرصت‌های جدید هموار می‌کند. این بخش پایانی فرآیند تیم‌سازی، به هم‌تیمی‌ها فرصت می‌دهد تا به یکدیگر نزدیک شوند و در مورد تجربه‌ی مشترکی که داشتند تأمل کنند.
در ادامه نظر میثم شکری ساز را درباره اهمیت تیم سازی در محل کسب‌و کار را مشاهده می‌کنیم:
در این مطلب درباره تیم سازی در محل کار صحبت کردیم. گفتیم که تعریف فنی آن چیست و چه مهارت‌هایی نیاز دارد. همچنین درباره مزایای آن توضیح دادیم. در پایان 5 مرحله اساسی تیم سازی یعنی تشکیل (forming)، طوفان (storming)، هنجارسازی (norming)، اجرا (performing) و خاتمه (adjourning) را توضیح دادیم که نقشه راه در اختیارتان قرار گیرد. امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید بوده و تیم سازی مناسبی را تجربه کنید.
1- تیم سازی در کسب و کار چیست؟
تیم سازی در کسب و کار یک تکنیک مدیریتی است که به منظور بهبود عملکرد و کارایی گروه افراد انجام می‌شود.
2- تیم سازی در محل کار به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟
برای تیم سازی لازم است مهارت‌هایی مثل گوش دادن، ارتباط موثر، حل مسئله، ایجاد اعتماد و اطمینان ، فراهم کردن چشم‌انداز مثبت و مدیریت تعارض داشته باشید.
3- مزایای تیم سازی در کسب‌وکار چیست؟
بهبود عملکرد افراد و شرکت، افزایش خلاقیت، افزایش رضایت و ایجاد تعامل حرفه‌ای از مزیت‌های تیم سازی در محل کار است.
4- تیم ساختن در محل کار چند مرحله دارد؟
تیم سازی در محل کار نیاز به گذراندن 5 مرحله تشکیل، طوفان، هنجارسازی، اجرا و خاتمه دارد.